صدای زوزه پمپ آب
پمپ آب در تامین آب مصارف صنعتی و خانگی نقش مهمی را بر عهده دارد. اما برخی مواقع این دستگاه صداهای ناهنجاری ایجاد می‌کند که علت آن ایجاد مشکلات متعدد در پمپ است. برای اینکه از آسیب‌های جدی به پمپ جلوگیری شود، به محض اینکه صدای غیر عادی از پمپ به گوشتان رسید هرچه زودتر برای بررسی موضوع و پیشگیری از آسیب‌های جدی‌تر اقدامات لازم را انجام دهید. یکی از صداهایی که بسیاری از افراد از آن شکایت دارند و برای برطرف کردن آن به تعمیرکاران پمپ مراجعه می‌کنند صدای زوزه پمپ است. این صدا به دلیل ایجاد مشکلات فنی از جمله نامتعادل بودن پروانه، فرسوده شدن بلبرینگ‌ها، وجود هوا در سیستم و… ایجاد می‌شود. علاوه بر آن، دلایل دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند منجر به ایجاد صدای زوزه در پمپ شود. اگر شما هم با این مشکل مواجه هستید یا از پمپ آب استفاده می‌کنید و ممکن است در آینده به این مشکل بر بخورید، پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای مقاله همراه ما باشید تا ۷ علت اصلی صدای زوزه پمپ آب را بررسی کنیم.
۱_ تابیدگی، خوردگی یا لاغر شدن محور یا شافت: اگر شافت پمپ به اصطلاح لاغر شود، صدای زوزه از پمپ به گوش می‌رسد. علت لاغر شدن یا خوردگی شافت می‌تواند به تماس آن با مایعاتی که حاوی مواد شیمیایی و خورنده هستند مربوط شود. همچنین علت آن می‌تواند به دلیل شکستگی بلبرینگ‌ها باشد. علاوه بر آن حرارت زیاد در اثر کم و یا زیاد شدن فشار آب و سرعت چرخش بالا، یکی دیگر از دلایل تابیدگی شافت است. همه این دلایل باعث لاغر شدن شافت می‌شوند و عملکرد آن را دچار مشکل می‌کنند که در نهایت صدای زوزه از پمپ به گوش می‌رسد. علاوه بر این موضوع، اگر بلبرینگ‌ها پمپ دچار خوردگی شوند صدای بلندی از آنها شنیده می‌شود که به اشتباه، افراد آن را صدای زوزه تشخیص می‌دهند. در این صورت باید بلبرینگ‌ها تعویض شده و مشکل به طور کامل برطرف شود. به طور کلی برای اینکه از خرابی بیشتر پمپ جلوگیری کنید و به حفظ عملکرد و افزایش طول عمر پمپ کمک کنید باید به محض شنیدن صدای زوزه، بلبرینگ و شافت را بررسی کرده و در صورت نیاز آنها را تعویض کنید.
۲_ تابیدگی یا شکستن پروانه: دور موتور پمپ ۱۴۰۰ تا ۲۹۰۰ دور در دقیقه است. در صورتی که پروانه پمپ آسیب ببیند، تعداد دورهای پمپ کاهش پیدا می‌کند و در نتیجه صدای زوزه از پمپ به گوش می‌رسد. پروانه یکی از اجزای مهم پمپ است که روی شافت قرار می‌گیرد. در صورتی که شافت به هر علتی دچار آسیب شده باشد باعث می‌شود که پروانه هم به مشکل بر بخورد و عملکرد درستی نداشته باشد. آسیب به پروانه به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود که برخی از آنها عبارتند از:
نصب نادرست پمپ
دمای بیش از حد ایجاد شده در موتور
لاغر شدن و تابیدگی شافت
وجود نقص فنی در بلبرینگ‌ها
تماس با مایعاتی که خاصیت خورنده دارند
در صورتی که به هر علتی پروانه‌ها دچار مشکل و آسیب شده باشند تعادل آنها به هم می‌خورد و در نتیجه این موضوع، لرزش و صدای زوزه از پمپ به گوش می‌رسد. برای اینکه این مشکل را برطرف کنید با دقت پروانه را بررسی کرده و در صورت مشاهده هرگونه مشکل یا آسیب یا شکستگی، اقدام به تعویض آن کنید. انجام به موقع این فرایند از هزینه‌های گزاف و خرابی‌های بیشتر جلوگیری می‌کند.
۳_ خشکی و فرسودگی بلبرینگ‌ها: از جمله قطعات مهم و حیاتی پمپ‌ها می‌توان به بلبرینگ‌ها اشاره کرد که وظیفه انتقال نیروی چرخشی و کاهش اصطکاک در پمپ را برعهده دارند. در صورتی که به هر علتی بلبرینگ‌ها خشک شوند یا آسیب ببینند باعث ایجاد صدای زوزه و کاهش کارایی پمپ می‌شوند.
علت ایجاد این مشکل استفاده طولانی مدت از پمپ، عدم تعمیرات به موقع، فرسودگی طبیعی یا عدم سرویس کاری‌های منظم و عدم روانکاری پمپ است. اگر بلبرینگ‌ها خرد شوند به این معناست که دچار فرسایش داخلی شده‌اند که این موضوع می‌تواند به علت اعمال بارهای سنگین، استفاده از روان کننده‌های نامناسب یا ناهماهنگی بلبرینگ و شافت اتفاق بیفتد. این فرسایش در نهایت باعث می‌شود که صداهای غیر عادی و زوزه مانند و همچنین افزایش دمای پمپ اتفاق بیفتد. در نتیجه، این موارد احتمال خراب شدن پمپ را بالا می‌برند. خشک شدن بلبرینگ‌ها که یکی دیگر از دلایل صدای زوزه پمپ است به علت عدم روغن کاری یا قدیمی شدن گریس و عواملی از این قبیل ایجاد می‌شود که این موضوع باعث افزایش اصطکاک و دمای پمپ می‌شود و در نهایت باعث خرد شدن بلبرینگ‌ها می‌شود.
در کنار این موارد، ورود گرد و غبار و ذرات خارجی یا آب به داخل بلبرینگ‌ها فرایند روانکاری را مختل می‌کند و باعث تسریع در فرسایش بلبرینگ‌ها می‌شود. بنابراین برای جلوگیری از خشکی و فرسودگی بلبرینگ‌ها و عدم ایجاد صدای زوزه پمپ، باید به طور منظم پمپ را سرویس کنید. روانکاری‌های لازم را انجام دهید و از روغن‌ها و روان کننده‌های مرغوب و با کیفیت استفاده کنید تا در انتها، از ایجاد این مشکل جلوگیری کنید.
۴_ خرابی استارتر: خازن استارتر قطعه‌ای است که کمک می‌کند موتور پمپ به طور موثر راه‌اندازی و روشن شود. خراب شدن این قطعه یکی از دلایلی است که باعث ایجاد صدای زوزه در پمپ می‌شود. البته گاهی این صدا شبیه به صدای جیغ کشیدن است. علت ایجاد این صدا به تلاش موتور برای روشن شدن مربوط می‌شود. در برخی مواقع این مشکل به دلیل سوختن خازن استارتر یا کار کردن پمپ به صورت دائمی اتفاق می‌افتد که در این صورت باید خازن را چک کنید و در صورت سوختن خازن، هرچه سریعتر آن را تعویض کنید.
۵_ نقص فنی در الکتروموتور: الکتروموتور بخش اصلی پمپ آب است. وجود نقص فنی در این قطعه یکی از علت‌های ایجاد صدای زوزه است. این مشکل زمانی اتفاق می‌افتد که سیم پیچی خراب شود، در کنترل کننده‌های الکتریکی نقص ایجاد شود، کلیدهای موتور دچار مشکل شوند، موتور پمپ بیش از حد گرم شود و یا به طور کلی در برق‌رسانی پمپ اختلال به وجود بیاید. این صدای زوزه نشان دهنده تلاش‌های بی‌نتیجه‌ای است که موتور برای کار کردن انجام می‌دهد. در این مواقع باید هرچه سریعتر موتور را بررسی کنید و در صورت نیاز اقدامات لازم را برای تعمیر یا تعویض آن انجام دهید.
۶_ بسته شدن مجاری و لوله‌های پمپ: بسته شدن مجاری یکی دیگر از علل شنیدن صدای زوزه از پمپ است. در واقع زمانی که راه جریان و مسیر آب دچار انسداد شده باشد به احتمال زیاد این صدا از پمپ به گوش می‌رسد. ورود اجسام خارجی مانند شاخ و برگ درختان، تجمع رسوبات، حشره‌های کوچک، لجن و عواملی از این قبیل باعث انسداد لوله‌ها و مجاری شده و در نهایت منجر به ایجاد صدای زوزه مانند می‌شود.
اگر به هر علتی مجاری و لوله‌های پمپ دچار انسداد شده باشند فشار آب پایین می‌آید و پمپ برای اینکه جریان آب را حفظ کند تلاش بیشتری در پیش می‌گیرد. این تلاش اضافه، باعث می‌شود که صدای زوزه و لرزش در پمپ به وجود بیاید. برای برطرف کردن این مشکل ابتدا لوله‌ها و مجاری پمپ را بررسی کرده و اگر مانعی در مسیر لوله وجود داشت آن را برطرف کنید. اگر این کار را به درستی انجام دهید مشکل حل می‌شود. بنابراین سعی کنید با استفاده از ابزارهای مخصوص یا حتی به صورت دستی، رسوبات و اجسام خارجی که در مسیر قرار گرفته‌اند از میان بردارید. برای اینکه در آینده از ایجاد این مشکل جلوگیری کنید، توصیه می‌شود که به طور منظم بازرسی‌ها و سرویس‌های پمپ را انجام دهید تا اگر متوجه احتمال مسدودیت در مجاری و لوله‌ها شدید هرچه سریعتر آن را از میان بردارید.
۷_ وجود هوا در دستگاه پمپ: وجود هوا در سیستم آبرسانی پمپ باعث می‌شود که صدای خش خش و زوزه از پمپ به گوش برسد. این اتفاق به دلیل کاویتاسیون ایجاد می‌شود. در این فرایند حباب‌های بخار در قسمت‌های کم فشار پمپ ایجاد می‌شوند و بعد می‌ترکند. ترکیدن این حباب‌ها صدای زوزه یا ناله در پمپ ایجاد می‌کند. برای اینکه از این مشکل جلوگیری کنید باید به شکل منظم فرایند هواگیری پمپ را انجام دهید تا پمپ به صورت بهینه عملکرد خود را حفظ کند. علاوه بر آن، بررسی و رفع نشتی‌ها و اطمینان از محکم بودن اتصالات، نقش موثری در کاهش این مشکل و جلوگیری از به وجود آمدن صدای زوزه از پمپ دارد.
دیگر مشکلاتی که باعث ایجاد صدای زوزه می‌شوند
علاوه بر موارد گفته شده موارد زیر می‌توانند باعث ایجاد صدای زوزه در پمپ شوند.
- شل شدن پیچ و مهره‌های پمپ
- سفت شدن بیش از حد بلبرینگ‌ها
- پوسیدگی یا شکستگی واشر کاغذی
- مشکل در نوار گرافیتی
- مشکل در رینگ خنک‌کاری پمپ آب
- نصب نادرست پمپ
- آب بندی نادرست پمپ
سخن پایانی
پمپ آب یک سیستم آبرسانی است که با کمک آن می‌توان فشار لازم جهت تامین آب برای مصارف خانگی، صنعتی، کشاورزی و… را به خوبی تامین کرد. این دستگاه به دلیل عدم سرویس به موقع، عدم رسیدگی‌های دورهای و سرویس کاری، عدم استفاده از روغن‌های روان کننده و… ممکن است دچار آسیب شود و صدای زوزه از آن به گوش برسد. در این مقاله به بررسی دلایل ایجاد صدای زوزه از پمپ پرداختیم و تا حدودی راهکارهایی برای برطرف کردن این مشکل را به شما ارائه دادیم. اگر از پمپ آب استفاده می‌کنید سرویس‌های دورهای و روانکاری‌های به موقع را فراموش نکنید تا به این ترتیب با این مشکل مواجه نشوید.
